Nawet 3920 zł świadczenia. Pojawiły się problemy. Zespoły orzekające zasypane setkami tysięcy wniosków

Świadczenie wspierające może wynieść nawet 3920 zł. Musi być jednak poprzedzone złożeniem wniosku w wojewódzkim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności. Decyzja zespołu orzekającego nie ustala jednak żadnego poziomu potrzeby wsparcia, tylko poziom niesamodzielności (braku zdolności do samodzielnej egzystencji) osoby z orzeczoną niepełnosprawnością, posługując się punktacją w skali 1-100.

Zależnie od tego  ile punktów takiej osobie zostanie przypisane, oznacza czy kwalifikuje się ona już teraz do świadczenia czy też kwalifikuje od kolejnych lat. Dodatkowo liczba uzyskanych punktów kwalifikuje daną osobę do wysokości świadczenia. Innymi słowy poziom pomocy finansowej (świadczenia wspierającego) zależy od poziomu niesamodzielności (niezdolności do samodzielnej egzystencji) osoby z orzeczoną niepełnosprawnością.

Dłuższy czas oczekiwania na decyzję ws. świadczenia wspierającego

Wiceminister Łukasz Krasoń odpowiedział na interpelację w sprawie świadczenia wspierającego. Jak wyjaśnił, "sytuacje przekroczenia terminu rozpatrzenia przez wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności wniosku w postępowaniu o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia mają charakter wieloaspektowy i powinny być analizowane nie jedynie przez pryzmat realizowania zadań przez zespoły, ale również prawidłowego składania wniosku przez osoby niepełnosprawne albo ich opiekunów prawnych".

Przypomniał przy okazji, że "z wnioskiem o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia wystąpiły osoby niepełnosprawne (legitymujące się np. orzeczeniem o zaliczeniu do lekkiego stopnia niepełnosprawności lub orzeczeniem o celowości przekwalifikowania zawodowego), które nie utraciły lub utraciły jedynie w znikomym stopniu autonomię fizyczną, psychiczną, intelektualną lub sensoryczną. Taki stan rzeczy przyczynia się do wydłużenia średniego czasu oczekiwania na rozpatrzenie wniosku".

Część osób z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunowie składają wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia za pośrednictwem poczty albo do organu wydającego decyzję, a nie drogą elektroniczną, choć udostępniono taką funkcjonalność na portalu Emp@tia.

Oznacza to konieczność przeformatowania wpływających dokumentów na postać cyfrową i wprowadzenia ich do systemu informatycznego, co również znacząco wydłuża czas procedowania spraw. Nie bez znaczenia pozostaje, że od 30 do 90 procent wpływających wniosków zawiera wady formalne lub wniesiona została przez osobę nieposiadającą legitymacji procesowej do zainicjowania postępowania o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Powoduje to wydłużenie okresu oczekiwania przez osobę niepełnosprawną na wydanie decyzji bez winy wojewódzkiego zespołu orzekającego, skutkując koniecznością skierowania.

Świadczenie wspierające. Najważniejsze zasady

Przypomnijmy: od 1 stycznia 2024 o świadczenie wspierające mogą się ubiegać niepełnosprawni z najwyższym poziomem potrzeby wsparcia (którą ustalono na poziomie 87-100 punktów). Natomiast od 2025 roku rusza drugi etap wypłat - o pieniądze z ZUS będą mogły ubiegać się osoby z niepełnosprawnościami z kolejnymi poziomami potrzeby wsparcia, tj. od 78 do 86 pkt.

Świadczenie wspierające. To warto wiedzieć:

• Świadczenie wspierające przysługuje osobie z niepełnosprawnościami w wieku od ukończenia 18 roku życia posiadającej decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, w której potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 100 punktów, wydaną w ramach zmodyfikowanego systemu orzecznictwa o niepełnosprawności, na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
• Świadczenie przysługuje bez względu na dochody osiągane przez osobę z niepełnosprawnościami lub członków jej rodziny i bez żadnych ograniczeń dotyczących aktywności zawodowej bądź pobierania świadczeń emerytalno-rentowych.
• Przyznaje je i wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Aby jednak osoba z niepełnosprawnością mogła otrzymać świadczenie, musi najpierw uzyskać od wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) decyzję o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia.
• Wysokość świadczenia wspierającego jest powiązana z wysokością renty socjalnej i wynosi od 40 proc. do 220 proc. renty socjalnej - w zależności od poziomu potrzeby wsparcia, czyli liczby przyznanych punktów w decyzji wydanej przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności.
• Od 1 marca 2024 roku renta socjalna wynosi 1 780,96 zł. Oznacza to, że świadczenie wspierające wyniesie maksymalnie 3 920 zł, a minimalne 712 zł.
• Wraz z coroczną waloryzacją renty socjalnej, corocznej waloryzacji będzie podlegała także wysokość świadczenia wspierającego.
• Wypłata przyznanego świadczenia wspierającego będzie odbywać się wyłącznie w formie bezgotówkowej, na wskazane we wniosku konto bankowe.
• Świadczenie wspierające przysługuje co do zasady od miesiąca złożenia wniosku o jego przyznanie – na czas ważności decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, tj. do końca miesiąca, w którym upływa termin ważności tej decyzji.

Trzy etapy świadczenia wspierającego

Świadczenie wspierające jest wprowadzane w trzech etapach:

• osoby z 87-100 pkt. mogą ubiegać się o nie od 2024 roku,
• osoby z 78-86 pkt. - od 2025 roku,
• osoby z 70-77 pkt. - od 2026 roku.

W innej sytuacji są osoby, które mają co najmniej 70 pkt., ponieważ będą one mogły uzyskać świadczenie wspierające od 2024 roku, pod warunkiem że po 31 grudnia 2023 roku opiekunom tych osób będzie przysługiwało prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, do specjalnego zasiłku opiekuńczego albo do zasiłku dla opiekuna wypłacanego przez organ gminy.

Świadczenie wspierające wynosi od 40 do 220 proc. aktualnej wysokości renty socjalnej (obecnie wynosi ona 1780,96 zł). Zależnie od poziomu potrzeby wsparcia będzie to:

• 95-100 pkt. - 220 proc. renty socjalnej,
• 90-94 pkt. - 180 proc. renty,
• 85-89 pkt. - 120 proc. renty,
• 80-84 pkt. - 80 proc. renty,
• 75-79 pkt. - 60 proc. renty,
• 70-74 pkt. - 40 proc. renty.

Źródło: www.rynekzdrowia.pl