sty 12, 2025

Komisje odbiorą orzeczenie o niepełnosprawności i będą "uzdrawiać". Nowe zasady budzą obawy

W 2025 roku zmieniają się zasady świadczenia wspierającego. Pieniądze będą dostępne dla większej liczby osób, zmieni się również wysokość wypłat. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej odpowiada na pytania dotyczące świadczenia, m.in., czy komisje będą odbierały orzeczenia o niepełnosprawności.

Od 2025 roku nowe zasady w świadczeniu wspierającym

Świadczenie wspierające w 2025 roku wzrośnie wraz ze wzrostem renty socjalnej (świadczenie wynosi od 40 proc. do 220 proc. renty socjalnej), która zostanie podwyższona 1 marca 2025 roku. Możliwe są dwa scenariusze podwyżki.

Przy waloryzacji o 6,78 proc. renta socjalna wzrośnie z 1780,96 zł brutto (obecnie), do 1901,71 zł brutto (marzec 2025 roku). Wówczas wartość świadczenia wspierającego wyniesie:

  • 78-79 pkt; 60 proc. renty socjalnej - 1127,562 zł;
  • 80-84 pkt; 80 proc. renty socjalnej - 1521,36 zł;
  • 85-89 pkt; 120 proc. renty socjalnej - 2282,04 zł;
  • 90-94 pkt; 180 proc. renty socjalnej - 3423,06 zł;
  • 95-100 pkt; 220 proc. renty socjalnej - 4183,74 zł.

Natomiast w przypadku waloryzacji 5,52 proc. renta socjalna wyniesie 1879,27 zł brutto. W takiej sytuacji świadczenie wspierające wyniesie:

  • 78-79 pkt; 60 proc. renty socjalnej - 1141,02 zł;
  • 80-84 pkt; 80 proc. renty socjalnej - 1503,416 zł;
  • 85-89 pkt; 120 proc. renty socjalnej - 2255,12 zł;
  • 90-94 pkt; 180 proc. renty socjalnej - 3382,69 zł;
  • 95-100 pkt; 220 proc. renty socjalnej - 4134,39 zł.

Druga ważna zmiana od 2025 roku to większa grupa osób, która otrzyma świadczenie. W 2024 roku o wsparcie mogły ubiegać się wyłącznie osoby z najwyższym poziomem potrzeby wsparcia. Od 1 stycznia 2025 roku prawo do wypłaty otrzymają osoby, którym ten poziom określono między 78 a 86 punktów.

Świadczenie wspierające. Wysokość i zasady

Świadczenie wspierające może otrzymać pełnoletnia osoba z niepełnosprawnościami, ale musi posiadać decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, w której potrzebę wsparcia określono na poziomie od 70 do 100 punktów. Decyzję taką wydaje się w ramach zmodyfikowanego systemu orzecznictwa o niepełnosprawności.

Świadczenie przysługuje bez względu na dochody osiągane przez osobę z niepełnosprawnościami lub członków jej rodziny i bez żadnych ograniczeń dotyczących aktywności zawodowej bądź pobierania świadczeń emerytalno-rentowych. Przyznaje je i wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Aby jednak osoba z niepełnosprawnością mogła otrzymać świadczenie, musi najpierw uzyskać od wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON) decyzję o ustaleniu poziomu potrzeby wsparcia.

Wysokość świadczenia wspierającego jest powiązana z wysokością renty socjalnej i wynosi od 40 proc. do 220 proc. renty socjalnej - w zależności od poziomu potrzeby wsparcia, czyli liczby przyznanych punktów w decyzji wydanej przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności. Od 1 marca 2024 roku renta socjalna wynosi 1780,96 zł. Oznacza to, że świadczenie wspierające maksymalnie to 3920 zł, a minimalnie 712 zł.

Wraz z coroczną waloryzacją renty socjalnej (1 marca), corocznej waloryzacji będzie podlegała także wysokość świadczenia wspierającego.

Od 1 stycznia 2025 roku prawo do wypłaty świadczenia otrzymają nowe grupy osób, którym poziom potrzeby wsparcia określono między 78 a 86 punktów.

Świadczenie wspierające. Pytania i odpowiedzi

Zasady ustalania poziomu potrzeby wsparcia wciąż budzą szereg wątpliwości. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej odpowiedziało na niektóre z pytań.

Czy nowe komisje będą miały prawo "przy okazji" uzdrawiać, czyli odbierać lub obniżać posiadane stopnie niepełnosprawności?

Ustalenie poziomu potrzeby wsparcia nie jest związane z koniecznością uzyskania nowego lub zmiany posiadanego orzeczenia o niepełnosprawności lub jej stopniu. W czasie wykonywania oceny potrzeby poziomu wsparcia nie będzie dokonywana również żadna weryfikacja posiadanego orzeczenia.

"Ustalenie poziomu potrzeby wsparcia będzie dokonywane odrębną od orzeczenia decyzją, dla której funkcjonować będzie stosowna procedura zgłaszania zastrzeżeń co do jej wyniku, w tym prawo do jej weryfikacji przez sąd" - wskazuje MRiPS.

Czy ustalanie poziomu potrzeby wsparcia będzie obowiązkowe dla wszystkich?

Ustalanie osobie niepełnosprawnej poziomu potrzeby wsparcia nie będzie obowiązkowe. Osoby niepełnosprawne będą same decydować czy chcą uzyskać ocenę oraz o sposobie jej wykorzystania.

Po co ustalać poziom potrzeby wsparcia? Dlaczego nie można skorzystać z zapisów orzeczeń, które wydano do tej pory?

Dotychczasowe orzeczenia są w dużym stopniu wydawane w oparciu o dokumentację medyczną.  Poziom potrzeby wsparcia będzie ustalany na podstawie bardziej precyzyjnych kryteriów oceny, związanych z funkcjonowaniem osoby.

Jak będzie ustalany poziom potrzeby wsparcia?

"Poziom potrzeby wsparcia będzie ustalany według ujednoliconego kwestionariusza opartego na wystandaryzowanym narzędziu, uwzględniającym kryteria stosowane w Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF) wydane przez Światowa Organizację Zdrowia (WHO). Ocena obejmuje funkcjonowanie człowieka i uwzględnia potrzeby wynikające z każdego rodzaju niepełnosprawności - fizycznej, sensorycznej, mentalnej czy poznawczej" - wyjaśnia resort.

Czy wszystkie osoby z niepełnosprawnościami będą mogły otrzymać świadczenie wspierające?

Świadczenie wspierające będą mogły otrzymać osoby z niepełnosprawnościami, które ukończyły 18 rok życia i dodatkowo uzyskały decyzję ustalającą odpowiedni poziom potrzeby wsparcia (od 70 do 100 pkt), wydaną przez wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności. 

Decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia będzie mogła otrzymać osoba z niepełnosprawnościami, która legitymuje się odpowiednim orzeczeniem (np. orzeczeniem o przyznanym jej stopniu niepełnosprawności, orzeczeniem o całkowitej/częściowej niezdolności do pracy, orzeczeniem do samodzielnej egzystencji, orzeczeniem o inwalidztwie lub stałej/długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym).

Nie będzie miał znaczenia moment powstania niepełnosprawności ani rodzaj posiadanego przez te osoby stopnia niepełnosprawności czy grupy inwalidzkiej.

Potrzeba wsparcia będzie ustalana na jakiś czas czy bezterminowo?

Decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia, wojewódzki zespół ds. niepełnosprawności wyda na okres, na który osoba została zaliczona do osób niepełnosprawnych na podstawie  ostatecznego orzeczenia, nie dłużej jednak niż na 7 lat.

Źródło: www.rynekzdrowia.pl


Solidarni z Ukraina
raport deinstytucjonalizacja
raport opieka długoterminowa
Dołącz do Koalicji
Jeśli jesteś za budową w Polsce nowoczesnego systemu wsparcia osób niesamodzielnych, przyłącz się.
Dołącz do nas